Nar
hakkında
Nar cennetin meyvesi derdi büyüklerimiz.
Hadîs-i serifte nar meyvesi ,"İçlerinde (her
türden) meyve, eşsiz-hurma ve eşsiz-nar vardır.
(Rahman Suresi, 68) “Her narda bir damla cennet
suyu vardır diye geçer.
Nar en eski zamanlardan beri
bereketin, bolluğun sembolüdür.
Canlı kırmızı
çiçekli, dört köşe dallı, hafifçe dikenli bir
ağaçdır. Yaprak kenarı ve sapı kırmızımtraktır.
Çiçekleri parlak kırmızıdır. Meyvesi portakal
büyüklüğünde, esmer kırmızı renkli, çok
tohumludur. Yenen kısmı, içindeki etli ve bol
sulu tohumlu kısmıdır. Avrupa da, tıp alanında
hastalıkları tedavi etmek için kullanıldığı
bilinir. Anayurdu Asya olan nar ağacı çok eski
çağlarda götürüldüğü Kuzey Afrika ve Güney
Avrupa da halen yetiştirilmektedir.
. Anavatanı bugünkü İspanya'nın Granada
bölgesidir. Genelde Akdeniz kıyılarında
görülen narın özellikle Fransa, Kıbrıs, Tunus,
İtalya, Türkiye, İspanya ve Arabistan'da yaygın
olarak üretimi yapılır. Türkiye'de nar
üretiminin yarıya yakını Ege, geri kalanı ise
Akdeniz bölgesinden sağlanır. Ekonomik ömrü 30-
50 yıl olan ve 4- 5 m' ye kadar boylanabilen nar
ağacının, 100yıl kadar yaşayabilen güçlü bir kök
sistemi vardır.
Bitkinin ince, eğri ve toprak düzeyinden
başlayarak birçok sürgün vererek dallanan
gövdesi, âdeta bir çalı görünümünde olur. Üst
yüzeyi yeşil ya da koyu yeşil renkli yaprakları
ince, uzun ve mızrak biçimli olarak dallarda
karşılıklı dizilidir. Nisan-mayıs aylarında
açmaya başlayan özel nar kırmızısı ve ender
olarak sarı ve beyaz renkli çiçekleri,
sürgünlerin uçlarında 1-5 adet olarak bulunur.
50-70 gün kadar çiçekli kalan ve bir süs bitkisi
gibi güzel olan nar ağacının meyvesinin gelişme
dönemi 120-160 gündür.
Boncuk narı, Devedişi Gök Milesi,
Kara nar, Karaköprü, Katırbaşı, Kızıl, Kuş narı,
Nizip narı, Tatlı nar ve Tırbey gibi türlerin
yanısıra İzmir'de türkülere konu olmuş, Silifke
ve Mersin'in Mut ilçelerinde festivali bile
yapılan 'çekirdeksiz nar' Anadolu'da önemli
afrodiziak olarak kabul ediliyor. Anadolu'da
üzerine en çok konuşulan, meyvalardan biri nar.
Şarkılarda şiirlerde her an adı geçen bu
meyvenin nar tanelerinin bazı toplumlarda yaşam
sembolü olduğuna inanılır. Eski Mısır da nar
meyvesi, din adamları tarafından kutsal sayılmış
ve kumaşlarda motif olarak kullanılmıştır.
Mimari figürlerde de nar işlemelerine rastlanır.
Dünya Mutfağında ve bizim mutfaktaki yeri
Özellikle Ege ve Akdeniz bölgesinde nardan nar
ekşisi adı verilen bir sıvı elde edilir ve başta
salata olmak üzere pek çok yemeğe tatlandırıcı
olarak eşlik eder. Güneydoğu bölgesi
yemeklerinde nar suyu çok kullanılır. Nar
meyvesinin taneleri tart ve pasta yapımında,
Avrupa’nın bazı bölgelerinde de çorba ve
sosların ana malzemesi olarak Batı mutfaklarında
nar; tatlı, tuzlu ve sıcak olarak tüketilir.
Özellikle Fransız mutfağında peynirle birlikte
servis edilerek başlangıç olarak sunulur. Ayrıca
pasta, tatlı ya da yemeklerin süslemelerinde
kullanılır. İçkilerde de nar suyu birçok
kokteylin esas maddesidir. Taze olarak meyvesi
yenen narın suyundan şurup, pekmez ve likör
yapılır.
Asırlardır herseye konu olmuş bu meyvenin insan
sağlığındaki faydaları da bilim adamları
tarafından kanıtlanmıştır. Nar, şifalı bitkiler
içinde yer alır.
"Amerikalı bilimadamları, nar suyunun ileride
prostat kanseriyle mücadelede
kullanılabileceğini kaydettiler .ABD' deki
Wisconsin Üniversitesi'nde görevli bilimadamı
Hasan Mukhtar başkanlığındaki ekip, fareler
üzerinde yaptığı araştırmada, farelerin içme
suyuna nar suyu kattı. Kanserin ilerleme
hızının, nar suyu miktarı artıkça yavaşladığını
tespit eden bilimadamları, bundan sonraki
deneylerde nar suyunun insanlardaki etkisini
araştıracaklarını açıkladılar. Ekibin başkanı
Mukhtar, ''Bu sonuçların, narın kansere ve
özellikle de prostat kanserine karşı etkin
maddeler içerdiğinin kanıtı olduğunu'' ifade
etti. Bilimadamları, farelere verilen nar suyu
konsantresinin, insanların bir günde içebileceği
nar suyuna eşdeğer olduğunu da belirttiler.
Antioksidan yönünden zengin olan nar, daha önce
yapılan araştırmalarda da ciltteki tümörlerin
büyümesini yavaşlatmıştı."
Suyu zarıyla birlikte çıkarılıp
bal ile merhem kıvamına gelinceye kadar
pişirilip diş etlerine sürüldüğünde diş eti
tahrişine iyi gelir. Dolama / tırnak iltihabı ve
cerahatli yaraların tedavisinde nar çekirdeğinin
balla birlikte karıştırılarak merhem halinde
tatbik edilmesi tavsiye edilir. Nar çiçeği de
yaralar için kullanıldığı söylenir. Anadolu kültüründe,
mutfaklarında, türkü ve bilmecelerinde, halk
deyişleri ve masallarda şifalı bitki olarak
kullanılması bir yana boya endüstrisinde bile
yeri var narın. Nar çiçeği çayı yapıldığında ise
yararlı bir içecektir.
Günümüzdeki şifalı bitkilere ilişkin eserlerde
narın kullanımı oldukça geniş bir yer tutuyor.
Mesela böbrek yaralarına karşı tatlı narın bol
bol yenilmesi; göz ağrısına karşı ekşi nar
taneleri, mercimek ve gül suyundan oluşan
karışımın göz kapakları üzerine yarım saat
konması; göz kaşıntısında nar usaresinin
pişirilerek süzüldükten sonra hazırlanan sıvının
sürme şeklinde göze sürülmesi tavsiye
ediliyordu. Dış basura karşı ekşi nar ile
sirkeden, kellik tedavisinde ise ekşi nar ile
zeytinyağından oluşan bir terkibin kullanılması;
kalp çarpıntısına karşı nar tanelerinin
dövülerek damıtılmış suyla şurup halinde
içilmesi de tavsiyeler arasındaydı. Diş eti
kanamalarına, yaralarına ve diş etrafındaki
kireçlenmelerine karşı nar çiçeği ile başka
bitkisel maddelerden oluşan terkibin merhem
halinde günde birkaç defa dişlere sürülmesi
önerilmekteydi.
Meyve kabuğu ekstresinin güçlü
virüs ve mikrop öldürücü özelliği de vardır.
Cilt üzerinde enfeksiyon ve yara iyileştirici
etki de gösterir. Meyve kabuğu tanenlerinin
antioksidan ve anti-tümör etkileri de
bilinmektedir.
· İçerdiği
bazı maddeler sayesinde kolesterol ve şekeri de
dengeleyen nar, kalp sağlığını korur. Yapılan
son araştırmaların, nar suyunun damar
tıkanıklığını önleyici özelliğini ortaya
çıkardığını belirtti. Narda, kansere karşı
koruyucu antioksidanlar bulunuyor.
· Narda,
kansere karşı koruyucu antioksidanlar bulunur.
Antioksidanlar, oksitlenmeyi önleyici
maddelerdir. Kendilerini feda ederek
hücrelerimizi oksitlenmekten korurlar. Nar
suyundaki antioksidan miktarı, kırmızı şarap,
yeşil çay, kızılcık ve portakal suyuna göre 3
kat daha fazla. 1 bardak nar suyu, 2 kadeh
kırmızı şarap, 10 bardak yeşil çay ve 4 bardak
kızılcık suyu ile aynı seviyede antioksidan
madde içeriyor. Bunu, vücudumuzdaki bazı
enzimleri arttırıp savunma mekanizmamızı daha da
güçlendirerek yaparlar. Nar ayrıca diğer bir
antioksidan vitamin olan C vitamini yönünden de
zengindir.
· İshal
kesici ve kurt düşürücü özelliği vardır. Kanlı
ishalde kullanılır
· Narın
yararlarıyla ilgili pek çok bilimsel çalışmanın
olduğunu söyleyen bilim adamları, özellikle de
enfeksiyon hastalıkları açısından risk altında
olduğumuz bu kış aylarında bol bol nar tüketmeyi
öneriyorlar.
· Vücudumuz
için önemli mineraller olan demir ve potasyum
içeriğine sahip bir meyvedir. Narın mikro besin
içeriğine bağlı, vücudu ve kalbi kuvvetlendirme,
ishali kesme, şerit düşürme, burun poliplerine
faydalı olma gibi yararları bulunduğu bazı
çalışmalarla ortaya konulmuştur.”
· Narın
idrar söktürücü, kan yapıcı, enerji vericidir.
· İnsanlar
üzerinde yapılan bir araştırma ise 2 hafta
boyunca günde 50 ml nar suyunun, tansiyonu
artıran enzimi yüzde 36 düşürdüğünü gösterdi. Bu
sayede tansiyon yüzde 5 düşürüldü.
· Nar
suyu salataya sos olarak kullanıldığında nefis
tat ve renk verir. Nar aynı zamanda bağırsak
paraziti tenyanında baş düşmanıdır. Bu amaçla
yenildiğinde birkaç saat sonra müshil de
alınması gerekir.
· Aynı
zamanda C vitamini deposudur. Nar pekmezi
(ekşisi) yapmak için 2kg nar sıkılır. 1kg şeker,
1 bardak su ve 2 limon karıştırılıp kaynatılırsa
nefis bir salata veya kısır sosu elde edilmiş
olur. Kış aylarının vazgeçilmez meyvesi nar çok
kuvvetli antioksidandır.
·
Nargiller
familyasından; Akdeniz bölgesinden Japonya ya
kadar yabani olarak yetişen canlı kırmızı
çiçekli, dört köşe dallı, hafifçe dikenli bir
ağaççıktır. Yaprak kenarı ve sapı
kırmızımtraktır. Çiçekleri parlak kırmızıdır.
Meyvesi portakal büyüklüğünde, esmer kırmızı
renkli, çok tohumludur. Yenen kısmı,
tohumlarının etli ve bol usareli kısmıdır.
Ağacın gövde, kök ve dal kabukları; nişasta,
mannit, reçineli maddeler, asitler, tanen,
punicin ve alkoloidler taşır. Nar kabuğundan
yapılan ilaçlar tenya düşürmek için kullanılır.
· Nar
meyvesini yemek her ne kadar zor ve zahmetli
olsa da vücudumuza birçok faydaları bulunur.
Narın adeta bir ‘ilaç’ olduğunu söyleyen
uzmanlar, bu ‘doğal antibiyotik’in sofralardan
eksik edilmemesi gerektiğini vurguluyorlar.
· Cilt
enfeksiyonlarında olumlu katkısı vardır.
|